Η καλλιέργεια της καστανιάς που υποστηρίζεται από το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών απευθύνεται σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της χώρας και μπορεί να αξιοποιήσει χιλιάδες στρέμματα που σήμερα παραμένουν ακαλλιέργητα. Παρόλο μάλιστα που η καστανιά αναπτύσσεται σε 28 νομούς, η καστανοκαλλιέργεια εμφανίζεται σε καθεστώς εγκατάλειψης σε όλα τα επίπεδα (κυβέρνησης, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και παραγωγών), ενώ και το κάστανο στην ελληνική αγορά είναι ένα παρεξηγημένο προϊόν. Καταναλώνεται σε ποσοστό περίπου 90% ως νωπό, τρεις μήνες πριν από τα Χριστούγεννα και τρεις μήνες μετά.
Η Ελλάδα, αν και θα μπορούσε να είναι εξαγωγική χώρα, εισάγει 6.000-7.000 τόνους νωπό κάστανο ετησίως από την Τουρκία, την Πορτογαλία, την Κίνα και τη Ν. Κορέα και άγνωστη ποσότητα μεταποιημένου από την Ιταλία και τη Γαλλία.
Η ελληνική παραγωγή κάστανου μπορεί όχι μόνο να ανακάμψει, αλλά και να διπλασιαστεί, αρκεί να υπάρξει μια δυναμική πολιτική που να επικεντρωθεί στα εξής σημεία:
- Στην πιστοποίηση του ελληνικού γενετικού υλικού καστανιάς και στην παραγωγή και διάθεση άριστου εντόπιου φυτευτικού υλικού σε προσιτές τιμές.
- Στην καθιέρωση κινήτρων για την αντικατάσταση των υπέργηρων δένδρων με νέα δένδρα, πιο αποδοτικών ποικιλιών ή προελεύσεων και σε διάστημα μίας 10ετίας.
- Στην ίδρυση νέων σύγχρονων καστανεώνων όπου οι κλιματεδαφικές συνθήκες το επιτρέπουν.
- Στη χρήση της καστανιάς σε αναδασωτικά προγράμματα και δασώσεις αγρών, καθόσον αποτελεί πολύτιμο, αυτόχθονο, δασοπονικό είδος, ενώ παρέρχεται και ο κίνδυνος της ασθένειας του έλκους της καστανιάς.
- Στην ίδρυση ανά ευρύτερη καστανοπαραγωγό περιοχή κατάλληλης υποδομής για την ποιοτική ταξινόμηση (διαλογητήρια) και συντήρηση του προϊόντος (ψυγεία).
- Στην έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για την καθιέρωση προδιαγραφών ποιοτικής ταξινόμησης του ελληνικού κάστανου.
- Στην ίδρυση ιδιωτικών ή συνεταιριστικών βιομηχανιών τυποποίησης, μεταποίησης και συντήρησης του κάστανου ώστε να αυξηθεί η απορρόφησή του στην αγορά και να καταστεί διαθέσιμο όλο τον χρόνο.
- Στη διαφήμιση των ευεργετικών διατροφικών του χαρακτηριστικών και βιολογικής καθαρότητας του προϊόντος.
- Στη βελτίωση της εμπορίας του νωπού και μεταποιημένου καρπού.
- Στην αξιοποίηση του κάστανου ως στοιχείου ανάπτυξης αγρο-τουρισμού ιδιαίτερα κατά την περίοδο ωρίμανσης και συλλογής των καρπών με γιορτές κάστανου και άλλες εκδηλώσεις.
- Στη συστηματική εκπαίδευση και ενημέρωση των παραγωγών σε θέματα σχετικά με το κάστανο και την καλλιέργειά του από ειδικευμένους επιστήμονες (σεμινάρια, εκλαϊκευμένο έντυπο υλικό).
Οι τεχνικές φύτευσης και η καταπολέμηση των ασθενειών
Η καλλιέργεια της καστανιάς μπορεί να αξιοποιήσει σημαντικό ποσοστό ορεινών και ημιορεινών περιοχών της χώρας. Σύμφωνα με την παραδοσιακή τεχνική, οι παραγωγοί φυτεύουν άγρια υποκείμενα στα κτήματά τους σε φυτευτικό σύνδεσμο από 8Χ8 έως 10Χ10 μ. Οταν τα δενδρύλλια φθάσουν σε ηλικία περίπου 3 ετών, τότε προβαίνουν σε εμβολιασμό (ενοφθαλμισμό ή με σχιστό και υπόφλοιο εγκεντρισμό) με εμβόλια τα οποία προμηθεύονται από εκλεκτούς φαινότυπους (plus trees) που κατά την κρίση τους εντοπίζουν σε δικά τους ή γειτονικά κτήματα.
Ομως, στον 21ο αιώνα η προσέγγιση αυτή είναι εντελώς απαράδεκτη. Οι παραγωγοί θα πρέπει πρώτα να προβαίνουν σε εδαφολογική ανάλυση των αγροτεμαχίων τους. Εάν το έδαφος είναι κατάλληλο, θα πρέπει να κάνουν έρευνα αγοράς και να προμηθεύονται τα δενδρύλλια επιθυμητής ποικιλίας ή προέλευσης. Μετά την καταπολέμηση του έλκους της καστανιάς και τον έλεγχο της μελάνωσης με φειδωλή άρδευση, δεν υπάρχει κανένας λόγος οι ενδιαφερόμενοι καλλιεργητές να καταφεύγουν σε γαλλικές ή άλλες ξενόφερτες ποικιλίες με άνοστο καρπό («πατάτα») και οι οποίες διαφημίζονται ως ανθεκτικές σε ασθένειες.
ΣΧΙΖΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
ΚΩΣΤΑΣ ΓΡΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΔΑΣΟΛΟΓΟΙ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ΑΠΘ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου